Super Bowl’un Gerçek Galibi Moda Dünyası Mı?

Shakira ve Jennifer Lopez, 2020

Moda dünyası için dergilerin kabuk attığı Eylül aynı neyse, Şubat ayı da o’dur aslında. Her yıl Şubat ayının ilk Pazar günü oynanan Super Bowl yani Amerikan Futbolu Ligi Şampiyonluk Maçı, spor dünyası için olduğu kadar moda dünyası için de büyük bir önem taşıyor. Dünyanın en çok izlenen (aynı anda en çok insan tarafından canlı olarak izlenen) etkinliği Super Bowl, bu yıl 57. kez gerçekleştirildi. İlk olarak 1967 yılında oynanan ve daha sonrasında ciddi bir popüler kültür fenomeni haline gelen Super Bowl, devre arasında yayınlanan reklamların dudak uçuklatan bütçeleriyle hâlihazırda bir vaka analizi olma niteliği taşıyor. Peki, moda dünyası buram buram testesteron kokan Super Bowl’dan nasıl bu kadar nemalanabiliyor? Markaların bir futbol müsabakasından bu denli çıkarı ne olabilir? Gelin, beraber inceleyelim.

Michael Jackson, 1993
Michael Jackson, 1993

Super Bowl yukarıda da bahsettiğimiz gibi aslında bir futbol müsabakası, pek de gösterişe dayalı bir tarafı yok diyebiliriz fakat şov dünyası elbette dünyanın en çok izlenen etkinliğini bir fırsata çevirmekte pek de geç kalmadı. 1993 yılında devre arası şovunda büyüleyici bir performansla yer alan Michael Jackson, olayı öyle bir boyuta taşıdı ki o dakikadan sonra Super Bowl’da oyunun kuralları tamamen değişti. Ülke genelinde ünü yayılan bu devre arası şovu bir anda dünyayı da kasıp kavurunca, müzik dünyasının krallarının ve kraliçelerinin de bu spor müsabakasında sahne alma zorunluluğu doğdu. 1996 yılında Diana Ross, 1999 yılında Stevie Wonder derken 2000’lere gelindiğinde şovun boyutu bambaşka bir hal aldı.

Britney Spears, Aerosmith ve NSYNC, 2001
Britney Spears, Aerosmith ve NSYNC, 2001

Milenyumun gelişiyle artan kitle iletişim araçlarına erişim imkânı ve aynı zamanda dönemin şarkıcılarının birer moda ikonu haline gelmesi moda dünyasını da bu müsabakanın içerisine çekti. Super Bowl’da o saatten sonra sadece Amerikan Futbolu Ligi değil “Dünya Moda Ligi” de yarışmaya başladı. Beyoncé’nin eşi Jay-Z’nin devre arası şovu yapımcılığına getirilmesiyle beraber; 2000 yılında Christina Aguilera ve Enqrique Iglesias, 2001’de Britney Spears, 2004’te Janet Jackson ve Justin Timberlake gibi isimler sahnede yer aldı ve Super Bowl Halftime Show tam anlamıyla bir moda arenasına dönüştü. Dünyaca ünlü moda markaları, sosyal medyanın da aktif bir şekilde kullanılmaya başlanmasıyla birlikte Super Bowl Halftime Show’da yer alacak şarkıcıyı giydirmek için bir yarışa girerek, ertesi sabah bir elbise karşılığı yüzbinlerce dolarlık reklam geliri kazanmanın keyfini çıkardı.

Madonna, 2012
Madonna, 2012

Bu konuyu daha yakından incelemek için özellikle Super Bowl’un sosyal medyada zirvesini yaşadığı 2012 yılıyla incelememize başlayabiliriz. Madonna’nın sahne aldığı bu devre arası şovu, canlı yayından birkaç dakika sonra kendisine Rolling Stones’un manşetinde yer buldu. Madonna’nın Givenchy’den giydiği üç farklı elbise ve taktığı Bvlgari mücevherleri, gözleri Givenchy’nin kreatif direktörü Ricardo Tisci’ye çekti. Ricardo Tisci, 2012 boyunca verdiği röportajların belki de kat be kat fazlasını yirmi dört saat içerisinde vermiş oldu.

Beyoncé, 2013
Beyoncé, 2013

2013’e geldiğimizde Super Bowl Halftime Show tam anlamıyla alev aldı. Beyoncé’nin sahneyi hem mecazi hem de gerçek anlamda ateşler altında bırakmasıyla, sahne şovu anlayışı bambaşka bir boyuta taşındı ve dünyanın en büyük moda ikonlarından biri, adı sanı pek de bilinmeyen New York’lu bir tasarımcının kostümüyle sahneyi kasıp kavurdu. Rubin Singer imzalı bu kostüm, Singer’ın kariyerini bir gecede milyon dolarlık bir moda evi haline getirirken öte yandan Today tarafından “bir aile şovu için çok seksi” olarak nitelendirildi. Telegraph ise kostümü “gereğinden fazla iddialı” yorumlarıyla karşıladı. Öyle ki konuyu iyice irdeleyen Telegraph, Beyoncé’nin sahne şovuna çıkarken sıktığı L’oréal marka saç spreyini bile manşetine taşıdı ve saç spreyi ertesi gün ABD’de tüm mağazalarda tükendi. 2016 yılında Coldplay’in devre arası şovuna bu sefer konuk olarak katılan Beyoncé, DSquared2 ve Christian Louboutin iş birliğiyle hazırlanan 1993 yılında Michael Jackson’ın giydiği kostüme bir saygı duruşunda bulunan mayosuyla, 2 dakika içerisinde sahnenin asıl sahibi Coldplay’i oyun dışı bıraktı.

Katy Perry, 2015
Katy Perry, 2015

2015 yılında Super Bowl Halftime Show tam anlamıyla zirvesinin de zirvesini yaşadı. Etkinlik tarihinin gelmiş geçmiş en büyük prodüksiyon bütçesiyle sahne alan Katy Perry, Moschino tarafından hazırlanan birbiri içerisine geçmiş kostümlerle o güne kadar en çok izlenen sahne şovuna imza attı. Bugün rekorunu 2023’teki sahne şovuyla Rihanna’ya kaptıran Perry’nin 10 dakika gibi bir sürede giydiği ederi 100 bin dolardan fazla olan kostümleri, ABC News tarafından “pahalı ama dahice” olarak nitelendirildi. ABC News aynı haberinde Katy Perry’nin yakın arkadaşı Moschino’nun kreatif direktörü Jeremmy Scott’ı ise “modanın dahi çocuğu” olarak adlandırdı. Jeremmy Scott, aynı yıl içerisinde Netflix’le Moschino’dan ve hayatından bahsettiği bir belgesel için el sıkıştı.

Lady Gaga, 2017
Lady Gaga, 2017

2023’den geriye yani son 6-7 yıla şöyle bir bakarsak bu oyunun kazananının Versace olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Rihanna ve Katy Perry’den sonra en çok izlenen iki Halftime Show olan 2017 tarihli Lady Gaga ile 2020 tarihli Jennifer Lopez ve Shakira’da da spot ışıkları Versace’nin ve doğal olarak da Donatella Versace’nin üzerindeydi. 2015’te Jeremmy Scott’ın sahne arkasının tümünde Perry ile birlikte yer alması, Donatella Versace’nin de aynı taktikleri uygulamasına neden oldu. Bu da bahsettiğimiz markaların marka imajını güçlendirdi. Lady Gaga’nın stadyumun tepesinden piste atladığı, Jennifer Lopez’in direklere tırmandığı anlarda Versace borsadaki değerine değer kattı. Bustle, Lady Gaga’nın Swarovski ile Versace iş birliğinden doğan mayosu için “tasarım harikası”, Vogue ise Jennifer Lopez’in Versace kostümleri için “bir divanın giymesi gerektiği gibi” yorumunu yaptı. 2021’de gerçekleşen Super Bowl’da performans sergileyen The Weeknd’in taşlarla süslü Givenchy kostümü GQ tarafından “sıkıcılaşmaya başlayan bir markanın iddialı geri dönüşü” olarak yorumlandı.

The Weeknd, 2021

Tahmin edeceğiniz gibi her zaman bu iş markaların ve şarkıcıların lehine işlemedi. Bazen sıkıcı sahne şovları ve başarısız performanslar tasarımcıların da işlerini baltalarken, bazen zevksiz seçimler şarkıcının performansıyla tolare edilse de markanın imajını baltaladı. Justin Timberlake’in 2018 tarihli Super Bowl Halftime Show’u o kadar kötü eleştiri aldı ki Stella McCartney’nin sürdürülebilirlik mesajıyla hazırladığı kostümlerini eleştirmeye veya bundan bahsetmeye sıra bile gelmedi. Tüm medya, manşet manşet Justin Timberlake’in sıkıcı şovunu günlerce konuştu. 2020 tarihli Jennifer Lopez ve Shakira şovunda ise Shakira’nın giydiği Norveçli tasarımcı Peter Dundas imzalı kostümler aşırı sıradan bulundu. Öyle ki DailyMail kostümün “Zootopia isimli animasyon filmden çıkmış kadar garip” göründüğünü söylerken, Vogue ise sahne şovuyla ilgili yaptığı yaklaşık 2 sayfalık haberde Shakira’nın elbisesine sadece tek bir cümleyle yer verdi. 2023 yılında izleyici rekoru kıran Rihanna‘nın sahne şovu ve Loewe imzalı kostümü ABD Eski Başkanı Donald Trump tarafından “tarihin en sıkıcı sahne şovu ve en kötü kostümü” şeklinde yorumlanırken, bu iddialı eleştiri şov daha yayındayken Forbes, Independent ve Telegraph gibi yayın organlarının manşetinde yerini aldı. Fakat rakamlar ve eleştiriler gösterdi ki ne izleyiciler ne de moda dünyası Trump ile aynı görüşte değildi.

Rihanna, 2023
Rihanna, 2023

57 yıldır gerçekleşen Super Bowl Halftime Show, bugün geldiği noktada moda dünyası için Paris Moda Haftası kadar önemli bir olay. Birkaç kostüm ve on dakikalık bir sahne şovuyla, markaların kazandığı yüz binlerce dolarlık reklam geliri her şeyi net bir şekilde özetliyor aslında. Moda dünyası manşetlere taşınıp reklam gelirlerinin keyfini çıkarırken, tüm yazılı ve dijital platformlarda manşet olan yıldızlar da ciddi büyüklükte bir itibar kredisi kazanıyor. Burada şunu bilmekte fayda var. Bir şarkıcının kostümü çok kötüyse sahne performansı çok iyi olmak zorunda, şayet sahne performansı çok kötüyse o zaman da kostümü çok iyi olmak zorunda. Bu da iki taraf için de doğru seçimler yapmayı zorunlu kılarken, bir şarkıcı olarak moda markaları tarafından ne denli sevildiğinizin ve sizin için neler yapabileceklerinin öneminin de ısrarla altını çiziyor.

Yorumlar